Slides
Cơ Cấu Tổ Chức và Điều Hành
(Trích từ tập Lược Sử KMTĐ do GS Huỳnh văn Nhì soạn)
I. Cơ Cấu Tổ Chức Trường
Trong đường lối giáo dục mới, sự tổ chức và điều hành một trường Trung học là vấn đề then chốt. Sự tổ chức và điều hành phải làm sao cho có tính cách dân chủ hơn, cởi mở hơn và cho phép thực hiện sự giáo dục toàn diện cho lớp người trẻ.
Trường Trung học Kiểu Mẫu Thủ Đức đang nghiên cứu và kiểm nghiệm một hệ thống quản trị học đường mới dựa trên các nguyên tắc sau :
- Lãnh đạo tập thể, cá nhân trách nhiệm.
- Phù hợp với nhu cầu của chương trình giáo dục.
- Đặt tầm quan trọng đến sinh hoạt Hiệu đoàn, công tác nghiên cứu giáo dục.
- Việc giữ gìn kỷ luật trật tự phải phối hợp với sinh hoạt Hiệu đoàn và Hướng Dẫn Khải đạo (Guidance and Counseling) thành vấn đề Học Sinh Vụ nói chung.
- Hiệu năng cao.
Khoảng năm 1968, Trường Đại Học Sư phạm Sàigòn đã đệ trình lên Bộ Giáo Dục để duyệt và ban hành một Qui Chế cho trường Trung học Kiểu Mẫu Thủ Đức do trường đệ trình và đã được Hội Đồng Khoa Đại học Sư phạm Sàigòn chấp thuận, nhưng cho đến thời điểm 1974 vẫn chưa có kết quả.
Trường Trung học Kiểu Mẫu Thủ Đức đã áp dụng một số hệ thống tổ chức mới, tương tự như trong Qui Chế đã đệ trình, trong khi chờ đợi Bộ Giáo Dục duyệt và ban hành một Qui Chế riêng về nhân viên Ban Giám Đốc và Giáo sư Giảng huấn của một trường Trung học Kiểu mẫu. Do đó trong vấn đề tuyển dụng và phân phối nhân sự trong Hệ thống Tổ chức của trường còn gặp nhiều trở ngại khó khăn, vướng mắc về Thủ tục Hành chánh.
Hiện nay Hệ thống Tổ chức trường Trung học Kiểu Mẫu Thủ Đức tạm thời chia làm 3 khu vực như sau :
1.Học vụ: Giáo sư giảng huấn, Thư viện và Học liệu, Các Phòng thí nghiêm Khoa học,Các Phòng thực hành các môn Hướng nghiệp, Xưởng Công Kỹ Nghệ, Thành quả học tập của học sinh, Trắc nghiệm và thi cử.
2. Học sinh vụ : Kỷ luật, trật tự, Sinh Hoạt Học Đường, Hướng Dẫn, Y tế học đường.
3. Hành-Kế (Hành chánh-Kế toán ) : Hành chánh văn thư, Nhân viên, Kế toán lương bổng, Kế toán Vật tư, Quản lý Nhà ăn (Câu lạc bộ), Lập Kế hoạch Phát triển và Tu bổ trường sở.
Nhiệm vụ và quyền hạn được phân chia rõ ràng giữa các vị giáo sư điều hành các khu vực nói trên.
II. Điều Hành Trường
Ban Giám Đốc gồm:
- Hiệu Trưởng
- Trưởng phòng Học Vụ (Giám Học)
- Trưởng phòng Học Sinh Vụ (Tổng Giám Thị + Hiệu Đoàn trưởng)
-Trưởng phòng Hành Kế.
Dưới quyền triệu tập của Hiệu Trưởng, Ban Giám Đốc họp định kỳ mỗi tuần một lần, có thể họp bất thường. Ban Giám Đốc giúp Hiệu Trưởng giải quyết một số vấn đề trong việc điều hành trường.
1. Hiệu Trưởng:
Nhiệm vụ và quyền hạn :
- Chỉ đạo, điều hành tổng quát mọi hoạt động giáo dục thường xuyên của trường,
- Trực tiếp quản trị nhân viên và giáo chức toàn trường,
- Chủ tọa và điều khiển Hội Đồng Giáo sư,
- Thi hành, kiểm soát, hoạch định mọi công việc liên hệ về tài chánh, kế toán,
- Trực tiếp liên hệ với Khoa Trưởng Đại học Sư phạm, Hội Đồng Khoa Đại học Sư phạm về công việc quản trị và điều hành trường khi cần thiết có ý kiến của cấp trên,
- Làm Chủ Tịch Hội đồng thi tuyển sinh vào Lớp 6 của trường, Quyết Định do Ông Khoa Trưởng Đại học Sư phạm Sàigòn ký.
- Làm Chủ Tịch Hội đồng Giám thị và Hội đồng Giám khảo kỳ thi Tú Tài Tổng Hợp tổ chức tại trường, do Ông Khoa Trưởng trường Đại học Sư phạm Sàigòn đề nghị và được Bộ Giáo Dục chấp thuận và ra Quyết Định.
- Trực tiếp liên hệ với chính quyền địa phương về mặt an ninh và xã hội trong trường,
- Là thanh toán viên của trường.
2. Phòng Học Vụ:
Do Trưởng phòng Học Vụ (Giám Học) điều hành. Nhiệm vụ và quyền hạn như sau :
- Xử lý thường vụ Hiệu Trưởng khi Hiệu Trưởng vắng mặt,
- Điều hành công việc của Ban Giáo sư Giảng huấn,
- Phân phối Chương trình học và Thời Khoá Biểu,
- Tổ chức, điều hành, kiểm soát các kỳ thi Bán niên, Thi lên lớp,
- Tổ chức Hội Đồng Giáo sư và Hội Đồng Giáo khoa,
- Kiểm soát công việc và sự chuyên cần của giáo sư giảng huấn,
- Lập Chứng chỉ Học trình, Phiếu Điểm và Thành Tích Biểu của học sinh,
- Kiểm soát Sổ Đầu Bài, Sổ Điểm.
Phòng có một Phụ Tá phòng Học Vụ (Phụ Tá Giám Học) và một nhân viên phụ giúp những công việc học vụ do Trưởng phòng Học Vụ giao phó.
Trực thuộc Phòng Học Vụ gồm có các Ban sau và mỗi Ban đều do một Trưởng Ban đảm trách, thường là một Giáo sư :
a/ Ban Nghiên Cứu Giáo Dục: 1 Giáo sư phụ trách
- Nghiên cứu và lập hồ sơ các chương trình giáo dục mới do trường đề ra,
- Phối hợp với các trưởng Tiểu Ban Giáo khoa cùng nghiên cứu, đề nghị và lập hồ sơ về cải tổ chương trình giáo dục và phương pháp giảng dạy mới mà trường đang và sẽ áp dụng.
Các công việc trên phải trình qua Hội Đồng Giáo Dục của trường và nghiên cứu theo chiều hướng mà Hội Đồng này đã thảo luận và biểu quyết.
b/ Ban Khảo Thí : 1 giáo sư phụ trách
- Lập Hồ sơ thí vụ - Lập Thủ tục Hành chánh các kỳ thi : Thi vào Lớp 6 hàng năm, các kỳ thi Thi Tú Tài Tổng Hợp (Khóa 1, khóa 2),
- Dự trù các phương tiện văn phòng phẩm cho các kỳ thi,
- Lưu trữ Hồ sơ các kỳ thi nói trên và các văn thư, Nghị Định liên hệ.
c/ Ban Thư viện và Học liệu: (Quản thủ thư viện và 1 thư ký)
- Xin trang bị và bảo quản sách và học cụ,
- Huấn luyện học sinh phương pháp sử dụng Thư viện.
d/ Các Phòng Thí Nghiệm Khoa Học (Lý, Hóa, Sinh vật ): mỗi phòng thí nghiệm do 1 giáo sư phụ trách và 1 nhân viên
- Tổ chức và điều hành các giờ thực tập của học sinh,
- Xin trang bị hóa chất và dụng cụ thí nghiệm,
- Bảo quản hóa chất, dụng cụ thí nghiệm và các tiêu bản sinh vật,
e/ Xưởng Công Kỹ Nghệ : Mỗi bộ môn chuyên ngành cần một Giáo sư
- Phát triển, trang bị và bảo trì máy móc thiết bị của xưởng,
- Dự trù xin vật tư để học sinh thực tập,
- Tổ chức và điều hành các giờ thực tập xưởng của học sinh.
f/ Phòng Thực Hành Doanh Thương: 1 Giáo sư và 1 nhân viên
- Bảo trì máy móc và dụng cụ doanh thương,
- Xin trang bị dụng cụ và máy móc phục vụ Thực tập Doanh thương,
- Tổ chức và điều hành các giờ thực tập của học sinh.
g/ Phòng thực hành Kinh Tế Gia Đình : 1 Giáo sư và 1 nhân viên
Công việc như Phòng Thực hành Doanh Thương.
Hàng tháng các Ban trên phải có Báo cáo các sinh hoạt trong tháng cho Phòng Học Vụ.
h/ Ban Giáo Sư Giảng Huấn:
Ban này gồm toàn thể giáo sư thuộc mọi môn học. Ban họp vào đầu mỗi tháng (Hội Đồng Giáo Sư) do Hiệu Trưởng hoặc Trưởng phòng Học Vụ chủ trì.
Ban gồm nhiều Tiểu Ban Giáo Khoa theo các môn học. Các Trưởng Tiểu Ban, được bầu trong Tiểu ban vào đầu năm học, có nhiệm vụ phối hợp các công tác về học vụ, phối hợp với các giáo sư trong Tiểu ban để cùng theo một đường lối chung về chương trình môn học và phương pháp giảng dạy, phân phối lớp dạy vào cuối niên khóa, phân công soạn sách Giáo khoa mới, hoạch định những sinh hoạt thường xuyên khác.
Ghi chú: Cơ số nhân sự của các Ban là như trên, nhưng cho đến năm 1974, cơ số này cũng chưa được đáp ứng đầy đủ, nhà trường phải tự xoay sở để công việc được chạy.
3. Phòng Học Sinh Vụ:
Do Trưởng phòng Học Sinh Vụ (Tổng Giám Thị) điều hành. Trong tương lai, nếu Qui Chế trường Trung học Kiểu Mẫu được Bộ Giáo Dục chấp thuận, vị này được hưởng phụ cấp chức vụ tương đương với phụ cấp chức vụ Giám học.
Nhiệm vụ và quyền hạn của Trưởng phòng Học Sinh Vụ:
- Điều hành các Giáo sư Chủ Nhiệm lớp,
- Đôn đốc và kiểm soát học sinh toàn trường về kỷ luật, trật tự và chuyên cần,
- Tổ chức, điều hành các sinh hoạt Hiệu Đoàn (Sinh Hoạt Học Đường),
- Chăm lo việc Hướng Dẫn - Khải đạo học sinh,
- Thi hành các bản án kỷ luật của Hội Đồng Kỷ Luật và của nhà trường,
- Liên lạc với Phụ huynh học sinh về những vấn đề liên quan tới kỷ luật,
- Kiểm soát Sổ Điểm Danh của học sinh, Phiếu điểm, Thành Tích Biểu về phần chuyên cần và hạnh kiểm của học sinh,
- Chăm lo sức khỏe của học sinh, phổ biến và thực hành các kiến thức về y học thường thức,
- Tổ chức và điều hành việc nghỉ trưa của học sinh,
- Điều khiển học sinh trong các buổi lễ của nhà trường,
- Phối hợp các sinh hoạt : kỷ luật, hiệu đoàn và hướng dẫn (khải đạo),
- Quản lý Câu Lạc Bộ - Nhà ăn : kiểm soát nhà thầu nấu ăn, vệ sinh thực phẩm, phát phiếu ăn trưa miễn phí theo ngày và theo cấp lớp, ....
Phụ tá Trưởng phòng Học Sinh Vụ (Phụ tá Tổng Giám Thị) phụ giúp Trưởng phòng Học Sinh Vụ trong các công tác liên hoan đến học sinh vụ, đặc trách ban kỷ luật và trật tự.
Trực thuộc phòng Học sinh Vụ gồm các Ban và mỗi Ban đều có Trưởng ban phụ trách :
a/ Ban Kỷ Luật và Trật Tự: 1 giáo sư phụ trách
- Đôn đốc và kiểm soát toàn trường về kỷ luật, trật tự và chuyên cần,
- Trông coi việc áp dụng nội qui,
- Thi hành các bản án kỷ luật của Hội Đồng kỷ Luật và của nhà trường,
- Cấp giấy phép cho học sinh ra vào trường và lớp học.
Cần có ít nhất 5 Giám thị phụ giúp công việc (một trông coi học sinh Cấp 6 và Cấp 7, một trông coi học sinh Cấp 8 và Cấp 9, một trông coi học sinh Cấp 10, một trông coi học sinh Cấp 11 và một trông coi học sinh Cấp 12).
b/ Ban Sinh Hoạt Học Đường: một giáo sư phụ trách cùng với nhiều giáo sư tự nguyện công tác trong các môn sinh hoạt.
- Điều hành chương trình Sinh Hoạt Học Đường,
- Đôn đốc và kiểm soát công việc của Ban Chấp Hành Học Sinh,
- Phát triển các tài năng thể thao, điền kinh, văn nghệ,
- Tổ chức các trại Hướng Dẫn, trại Du ngoạn, trại Hè,
- Kiểm soát sinh hoạt của các nhóm Sử địa, Văn học nghệ thuật, Pháp văn, Anh văn,....
c/ Ban Hướng Dẫn - Khải đạo: một cho học sinh Đệ Nhất Cấp, một cho học sinh Đệ Nhị Cấp.
- Hướng Dẫn - Khải đạo học sinh - cá nhân hoặc tập thể - trong các trường hợp cần thiết,
- Hoạch định giáo dục (hướng học và hướng nghiệp ) cho học sinh.
d/ Ban Y Tế Học Đường: Do một y tá điều hành.
- Bảo vệ sức khỏe học sinh, sơ cấp cứu học sinh khi cần thiết,
- Phổ biến và thực hành các kiến thức về y học thường thức.
e/ Ban Giáo Sư Chủ Nhiệm:
Gồm các giáo sư Chủ nhiệm lớp, mỗi vị cố vấn cho lớp họ chủ nhiệm về các sinh hoạt học đường, lập hồ sơ cá nhân học sinh như Lý lịch, Phiếu Điểm, Thành Tích Biểu v.v...
4. Phòng Hành Kế:
Do một Giáo sư làm Trưởng phòng. "Công việc này nên để cho giáo sư tham dự vì trong tương lai những giáo sư có thể trở thành những Hiệu trưởng, Thanh tra thì sự thâu nhận thêm những kiến thức về hành chánh, kế toán trong lãnh vực học đường không phải là thừa". [1]
Tuy nhiên vì vấn đề nhân sự, trường Trung học Kiểu Mẫu Thủ Đức chưa có Trưởng phòng Hành Kế cho đến năm 1974. Do đó công việc điều hành và kiểm soát do Hiệu Trưởng trực tiếp điều khiển.
Nhiệm vụ của phòng Hành Kế :
- Hành chánh: Tiếp nhận, Phân phối, gởi và lưu trữ công văn, Lập kế hoạch tu bổ trường sở,
- Quản trị nhân viên: Lập hồ sơ thuyên chuyển, Lập hồ sơ đề nghị thăng thưởng, hồ sơ trách phạt, hồ sơ nghỉ phép, hồ sơ dưỡng bệnh, ...
- Kế toán lương bổng và vật liệu: Lương bổng, giờ phụ trội, phụ cấp các kỳ thi, ngân sách, mhập xuất kho văn phòng phẩm, vật tư,....
- Tiếp liệu : Hồ sơ tiếp tế nhu yếu phẩm cho nhân viên trường, xăng nhớt cho công xa, lập ngân sách dầu diesel, nhớt cho xe buýt chuyên chở học sinh,...
Hiện phòng này chỉ có 3 nhân viên lo các phần vụ trên (1971).
5. Hội Đồng Giáo Chức:
Hội Đồng này gồm toàn thể giáo sư và nhân viên trong trường. Mỗi năm học họp 3 lần, do Hiệu Trưởng chủ trì:
- Phiên họp đầu năm học: Hội ý trong việc hoạch định chính sách, kế hoạch, sử dụng ngân sách tổng quát cho cả năm học, công bố danh sách Giáo sư, Nhân viên đến trường và rời trường, danh sách Giáo sư và Nhân viên nhận nhiệm vụ mới.
- Phiên họp giữa năm học: Kiểm điểm công tác đã thực hiện được, Rút kinh nghiệm, Sửa đổi những sai lầm,khuyết điểm, triển khai hoàn tất những công việc còn chưa thực hiện được,
- Phiên họp cuối năm học: Tổng kết công tác thực hiện được, công tác chưa thực hiện được; rút kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn ttong năm học tới, Tổng kết việc sử dụng ngân sách và đề nghị ngân sách cho năm học tới, các kế hoạch đề nghị cho năm học tới.
6. Hội Đồng Kỷ Luật:
Thành phần Hội Đồng Kỷ Luật gồm :
- Chủ tịch: Hiệu Trưởng
- Phó Chủ tịch: Hội Trưởng Hội Phụ Huynh Học Sinh
- Các Uỷ Viên: Trưởng phòng Học Sinh Vụ, Giáo sư Chủ Nhiệm, một vị Giáo sư, Giáo sư Hướng Dẫn (không có quyền biểu quyết)
Hội Đồng kỷ Luật làm việc theo tiêu chuẩn sau đây :
- Áp dụng kỷ luật để giáo dục học sinh,
- Áp dụng kỷ luật để bảo vệ đạo đức, an ninh, trật tự học đường.
Hội Đồng Kỷ Luật tại trường Trung học Kiểu Mẫu Thủ Đức chú trọng hướng dẫn học sinh trong tinh thần tự giác hơn là tìm kiếm lỗi của học sinh để phạt. Nhà trường quan niệm rằng: “Kỷ luật nhà trường thời buổi hiện tại là một kỷ luật rộng rãi, khoan hồng, tìm cách cải thiện trẻ con hơn là câu thúc chúng, bắt chúng phải phục tùng một sức mạnh, một quyền thế"[2].